Πρωτότυπος Τίτλος:
Η επίδραση της διατροφής σε κλινικά χαρακτηριστικά ασθενών με μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος
Συγγραφέας:
Γεωργούλης, Μιχαήλ
Περίληψη:
Εισαγωγή-Σκοπός: Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι μακροχρόνιες διαιτητικές συνήθειες εμπλέκονται στην εμφάνιση και εξέλιξη της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος (NAFLD). Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνήσει τη συσχέτιση της κατανάλωσης τροφίμων / ομάδων τροφίμων, καθώς και του βαθμού υιοθέτησης της Μεσογειακής δίαιτας (ΜΔ) με κλινικά και ιστολογικά χαρακτηριστικά ασθενών με NAFLD.
Μεθοδολογία-Υλικό: Στη μελέτη συμμετείχαν 73 ασθενείς με NAFLD (κριτήρια εισαγωγής: ένδειξη λιπώδους διήθησης ήπατος σε υπερηχογράφημα και/ή βιοψία, αυξημένες τιμές ALT και/ή GGT, αποκλεισμός άλλων αιτιών ηπατικής νόσου). Η αξιολόγηση των διαιτητικών συνηθειών έγινε με ημιποσοτικό ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων και ο βαθμός υιοθέτησης της ΜΔ εκτιμήθηκε με το δείκτη MedDietScore. Στο σύνολο του δείγματος πραγματοποιήθηκε λήψη ιατρικού ιστορικού, μέτρηση ανθρωπομετρικών παραμέτρων, ανάλυση σύστασης σώματος, αξιολόγηση επιπέδων σωματικής δραστηριότητας και προσδιορισμός βιοχημικών παραμέτρων και δεικτών φλεγμονής. Δεδομένα ελαστογραφίας και βιοψίας ήπατος ήταν διαθέσιμα για 58 και 34 ασθενείς αντίστοιχα. Ο βαθμός ηπατικής νεκροφλεγμονής και το στάδιο ηπατικής ίνωσης αξιολογήθηκαν κατά τους Brunt και συν., ενώ ο βαθμός ηπατικής στεάτωσης και ο δείκτης NAS (Nafld Activity Score) αξιολογήθηκαν κατά τους Kleiner και συν.
Αποτελέσματα: Αναφορικά με την κατανάλωση τροφίμων / ομάδων τροφίμων, η κατανάλωση επεξεργασμένων αμυλούχων τροφίμων συσχετίστηκε θετικά με το δείκτη HOMA-IR (r=0,291, p=0,014) και τα επίπεδα IL-6 (r=0,254, p=0,033) και αρνητικά με τα επίπεδα αδιπονεκτίνης (r=-0,342, p=0,004). Αντιθέτως, η κατανάλωση ελάχιστα επεξεργασμένων αμυλούχων τροφίμων συσχετίστηκε αρνητικά με τα επίπεδα IL-6 (r=-0,235, p=0,048), ενώ συσχετίστηκε επιπλέον με μικρότερες τιμές του δείκτη HOMA-IR (β=-0,294, p=0,006) και μειωμένη πιθανότητα παρουσίας μη αλκοολικής στεατοηπατίτιδας (NASH) (ΣΛ=0,858, 95%ΔΕ=0,739-0,996, p=0,045), μετά από έλεγχο για διάφορους πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες. Η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων πλήρους περιεκτικότητας σε λιπαρά συσχετίστηκε θετικά με το δείκτη HOMA-IR (r=0,275, p=0,020) και το βαθμό ηπατικής ακαμψίας (r=0,323, p=0,014) και αρνητικά με τα επίπεδα HDL χοληστερόλης (r=-0,278, p=0,019) και αδιπονεκτίνης (r=-0,436, p<0,001). Αντιθέτως, η κατανάλωση άπαχων γαλακτοκομικών προϊόντων συσχετίστηκε αρνητικά με το δείκτη HOMA-IR (β=-0,316, p=0,006), μετά από έλεγχο για διάφορους πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες. Επιπλέον, η κατανάλωση λαχανικών συσχετίστηκε αρνητικά με τα επίπεδα της ALT (r=-0,286, p=0,015), το βαθμό ηπατικής νεκροφλεγμονής (r=-0,402, p=0,018), το δείκτη NAS (r=-0,334, p=0,053) και το ποσοστό στεάτωσης του ηπατικού παρεγχύματος (r=-0,408, p=0,039), ενώ η κατανάλωση οσπρίων συσχετίστηκε αρνητικά με το δείκτη NAS (r=-0,410, p=0,016) και το βαθμό ηπατικής στεάτωσης (r=-0,353, p=0,044). Αναφορικά με το βαθμό υιοθέτησης της ΜΔ, ο δείκτης MedDietScore συσχετίστηκε αρνητικά με τα επίπεδα των ALT (r=-0,317, p=0,007) και AST (r=-0,242, p=0,041), καθώς και με το βαθμό ηπατικής ακαμψίας (r=-0,280, p=0,034), το στάδιο ηπατικής ίνωσης (r=-0,372, p=0,030) και το ποσοστό στεάτωσης του ηπατικού παρεγχύματος (r=-0,523, p=0,006). Επιπλέον, μεγαλύτερος βαθμός υιοθέτησης της ΜΔ συσχετίστηκε με μικρότερες τιμές του δείκτη HOMA-IR (β=-0,315, p=0,005) και μειωμένη πιθανότητα παρουσίας NASH (ΣΛ=0,581, 95%ΔΕ=0,365-0,926, p=0,022), μετά από έλεγχο για διάφορους πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες.
Συμπεράσματα: Στην παρούσα μελέτη η κατανάλωση ελάχιστα επεξεργασμένων αμυλούχων τροφίμων, άπαχων γαλακτοκομικών προϊόντων, λαχανικών και οσπρίων, καθώς και η προσκόλληση στο διατροφικό πρότυπο της ΜΔ φάνηκε ευεργετική, ενώ η κατανάλωση επεξεργασμένων αμυλούχων τροφίμων και γαλακτοκομικών προϊόντων πλήρους περιεκτικότητας σε λιπαρά φάνηκε επιβαρυντική σε κλινικά και ιστολογικά χαρακτηριστικά ασθενών με NAFLD. Τα πρώιμα αυτά αποτελέσματα αναμένεται να επιβεβαιωθούν και από άλλες μεγαλύτερες επιδημιολογικές μελέτες, καθώς και από κλινικές δοκιμές που θα διερευνούν την αποτελεσματικότητα διαιτητικών παρεμβάσεων βασιζόμενων στη ΜΔ για την αντιμετώπιση της νόσου.
Μεθοδολογία-Υλικό: Στη μελέτη συμμετείχαν 73 ασθενείς με NAFLD (κριτήρια εισαγωγής: ένδειξη λιπώδους διήθησης ήπατος σε υπερηχογράφημα και/ή βιοψία, αυξημένες τιμές ALT και/ή GGT, αποκλεισμός άλλων αιτιών ηπατικής νόσου). Η αξιολόγηση των διαιτητικών συνηθειών έγινε με ημιποσοτικό ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων και ο βαθμός υιοθέτησης της ΜΔ εκτιμήθηκε με το δείκτη MedDietScore. Στο σύνολο του δείγματος πραγματοποιήθηκε λήψη ιατρικού ιστορικού, μέτρηση ανθρωπομετρικών παραμέτρων, ανάλυση σύστασης σώματος, αξιολόγηση επιπέδων σωματικής δραστηριότητας και προσδιορισμός βιοχημικών παραμέτρων και δεικτών φλεγμονής. Δεδομένα ελαστογραφίας και βιοψίας ήπατος ήταν διαθέσιμα για 58 και 34 ασθενείς αντίστοιχα. Ο βαθμός ηπατικής νεκροφλεγμονής και το στάδιο ηπατικής ίνωσης αξιολογήθηκαν κατά τους Brunt και συν., ενώ ο βαθμός ηπατικής στεάτωσης και ο δείκτης NAS (Nafld Activity Score) αξιολογήθηκαν κατά τους Kleiner και συν.
Αποτελέσματα: Αναφορικά με την κατανάλωση τροφίμων / ομάδων τροφίμων, η κατανάλωση επεξεργασμένων αμυλούχων τροφίμων συσχετίστηκε θετικά με το δείκτη HOMA-IR (r=0,291, p=0,014) και τα επίπεδα IL-6 (r=0,254, p=0,033) και αρνητικά με τα επίπεδα αδιπονεκτίνης (r=-0,342, p=0,004). Αντιθέτως, η κατανάλωση ελάχιστα επεξεργασμένων αμυλούχων τροφίμων συσχετίστηκε αρνητικά με τα επίπεδα IL-6 (r=-0,235, p=0,048), ενώ συσχετίστηκε επιπλέον με μικρότερες τιμές του δείκτη HOMA-IR (β=-0,294, p=0,006) και μειωμένη πιθανότητα παρουσίας μη αλκοολικής στεατοηπατίτιδας (NASH) (ΣΛ=0,858, 95%ΔΕ=0,739-0,996, p=0,045), μετά από έλεγχο για διάφορους πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες. Η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων πλήρους περιεκτικότητας σε λιπαρά συσχετίστηκε θετικά με το δείκτη HOMA-IR (r=0,275, p=0,020) και το βαθμό ηπατικής ακαμψίας (r=0,323, p=0,014) και αρνητικά με τα επίπεδα HDL χοληστερόλης (r=-0,278, p=0,019) και αδιπονεκτίνης (r=-0,436, p<0,001). Αντιθέτως, η κατανάλωση άπαχων γαλακτοκομικών προϊόντων συσχετίστηκε αρνητικά με το δείκτη HOMA-IR (β=-0,316, p=0,006), μετά από έλεγχο για διάφορους πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες. Επιπλέον, η κατανάλωση λαχανικών συσχετίστηκε αρνητικά με τα επίπεδα της ALT (r=-0,286, p=0,015), το βαθμό ηπατικής νεκροφλεγμονής (r=-0,402, p=0,018), το δείκτη NAS (r=-0,334, p=0,053) και το ποσοστό στεάτωσης του ηπατικού παρεγχύματος (r=-0,408, p=0,039), ενώ η κατανάλωση οσπρίων συσχετίστηκε αρνητικά με το δείκτη NAS (r=-0,410, p=0,016) και το βαθμό ηπατικής στεάτωσης (r=-0,353, p=0,044). Αναφορικά με το βαθμό υιοθέτησης της ΜΔ, ο δείκτης MedDietScore συσχετίστηκε αρνητικά με τα επίπεδα των ALT (r=-0,317, p=0,007) και AST (r=-0,242, p=0,041), καθώς και με το βαθμό ηπατικής ακαμψίας (r=-0,280, p=0,034), το στάδιο ηπατικής ίνωσης (r=-0,372, p=0,030) και το ποσοστό στεάτωσης του ηπατικού παρεγχύματος (r=-0,523, p=0,006). Επιπλέον, μεγαλύτερος βαθμός υιοθέτησης της ΜΔ συσχετίστηκε με μικρότερες τιμές του δείκτη HOMA-IR (β=-0,315, p=0,005) και μειωμένη πιθανότητα παρουσίας NASH (ΣΛ=0,581, 95%ΔΕ=0,365-0,926, p=0,022), μετά από έλεγχο για διάφορους πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες.
Συμπεράσματα: Στην παρούσα μελέτη η κατανάλωση ελάχιστα επεξεργασμένων αμυλούχων τροφίμων, άπαχων γαλακτοκομικών προϊόντων, λαχανικών και οσπρίων, καθώς και η προσκόλληση στο διατροφικό πρότυπο της ΜΔ φάνηκε ευεργετική, ενώ η κατανάλωση επεξεργασμένων αμυλούχων τροφίμων και γαλακτοκομικών προϊόντων πλήρους περιεκτικότητας σε λιπαρά φάνηκε επιβαρυντική σε κλινικά και ιστολογικά χαρακτηριστικά ασθενών με NAFLD. Τα πρώιμα αυτά αποτελέσματα αναμένεται να επιβεβαιωθούν και από άλλες μεγαλύτερες επιδημιολογικές μελέτες, καθώς και από κλινικές δοκιμές που θα διερευνούν την αποτελεσματικότητα διαιτητικών παρεμβάσεων βασιζόμενων στη ΜΔ για την αντιμετώπιση της νόσου.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2013-02-25
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Λοιπά Θέματα:
Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος
Non-alcoholic fatty liver disease
Μεταβολικό σύνδρομο
Metabolic syndrome
Διατροφικές συνήθειες
Food habits
Μεσογειακή δίαιτα
Mediterranean diet
Non-alcoholic fatty liver disease
Μεταβολικό σύνδρομο
Metabolic syndrome
Διατροφικές συνήθειες
Food habits
Μεσογειακή δίαιτα
Mediterranean diet
Περιγραφή:
90 σ., εικ., πίν., διαγρ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
