Πρωτότυπος Τίτλος:
Τοπικός πολιτισμός και μουσειακή εκπαίδευση: η περίπτωση του Δήμου Αχαρνών
Συγγραφέας:
Κασσωτάκη, Ελένη
Επιβλέπων καθηγητής:
Γκαζή, Ανδρομάχη
Περίληψη:
Η διπλωματική εργασία με τίτλο «Τοπικός πολιτισμός και μουσειακή εκπαίδευση: Η περίπτωση του Δήμου Αχαρνών» συντάχθηκε στα πλαίσια του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος Οικιακής Οικονομίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου με τίτλο «Εκπαίδευση και Πολιτισμός». Σκοπός της εργασίας είναι να διερευνηθεί, στο πλαίσιο της σύγχρονης πραγματικότητας, η αξιοποίηση του τοπικού πολιτισμού και της τοπικής ιστορίας μέσω της μουσειακής εκπαίδευσης ως προϊόντων προστιθέμενης αξίας και η δημιουργική τους ένταξη στο κοινωνικό γίγνεσθαι των τοπικών κοινοτήτων.
Η επιλογή των Αχαρνών ως μελέτης περίπτωσης υπαγορεύθηκε από το γεγονός ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, μέσω του τμήματος Αρχαιολογίας και Ιστορικής Έρευνας, δραστηριοποιείται στη συγκεκριμένη περιοχή από το 2000 έως σήμερα στον τομέα της ανάδειξης και προστασίας των πολιτιστικών της αγαθών με κύριο «εργαλείο» τη μουσειακή εκπαίδευση.
Η έρευνα στηρίχθηκε στα εκπαιδευτικά προγράμματα που διεξάγονται από τη γράφουσα ως υπεύθυνη του Τμήματος για την ανάδειξη της πολιτισμικής κληρονομιάς των Αχαρνών. Στόχος ήταν να διερευνηθεί εάν και κατά πόσο η μουσειακή αγωγή καλλιέργησε την πολιτισμική συνείδηση των μαθητών, άλλαξε τη στερεότυπη εικόνα τους για τον τόπο φοίτησης και διαμονής τους και κινητοποίησε το ενδιαφέρον τους για την κοινότητα με στόχο την ενεργητική τους εμπλοκή ως αυριανών πολιτών. Όπως προκύπτει από την ανάλυση διαπιστώνονται οι δυνατότητες που προσφέρει η μουσειακή εκπαίδευση, απελευθερωμένη από τη διδακτική διαδικασία του σχολικού χώρου, στην εξοικείωση με τα ορατά μνημεία του παρελθόντος και στην ολιστική κατάκτηση της γνώσης της τοπικής ιστορίας. Καταδεικνύονται επίσης η δυναμική του τοπικού πολιτισμού και η συμβολή της μουσειακής εκπαίδευσης στην καλλιέργεια πολιτισμικής συνείδησης και στην οικονομική και την κοινωνική αναβάθμιση του τόπου. Αναδεικνύονται επίσης οι αδυναμίες της διαχείρισης της πολιτισμικής κληρονομιάς από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως προκύπτει από την έως τώρα εμπειρία της γράφουσας.
Τα συμπεράσματα αποδεικνύουν τη δυνατότητα της μουσειακής εκπαίδευσης να συμβάλει στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας Οι προτάσεις εισηγούνται την ανάδειξη, προστασία και αξιοποίηση του τοπικού πολιτισμού, η γνώση του οποίου μπορεί να οδηγήσει στη διαπίστωση των σύγχρονων προβλημάτων της περιοχής και στην συνειδητοποίηση της ατομικής και συλλογικής ευθύνης για το παρόν και το μέλλον του τόπου μέσα από την προώθηση της πολιτισμικής αγωγής.
Η επιλογή των Αχαρνών ως μελέτης περίπτωσης υπαγορεύθηκε από το γεγονός ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, μέσω του τμήματος Αρχαιολογίας και Ιστορικής Έρευνας, δραστηριοποιείται στη συγκεκριμένη περιοχή από το 2000 έως σήμερα στον τομέα της ανάδειξης και προστασίας των πολιτιστικών της αγαθών με κύριο «εργαλείο» τη μουσειακή εκπαίδευση.
Η έρευνα στηρίχθηκε στα εκπαιδευτικά προγράμματα που διεξάγονται από τη γράφουσα ως υπεύθυνη του Τμήματος για την ανάδειξη της πολιτισμικής κληρονομιάς των Αχαρνών. Στόχος ήταν να διερευνηθεί εάν και κατά πόσο η μουσειακή αγωγή καλλιέργησε την πολιτισμική συνείδηση των μαθητών, άλλαξε τη στερεότυπη εικόνα τους για τον τόπο φοίτησης και διαμονής τους και κινητοποίησε το ενδιαφέρον τους για την κοινότητα με στόχο την ενεργητική τους εμπλοκή ως αυριανών πολιτών. Όπως προκύπτει από την ανάλυση διαπιστώνονται οι δυνατότητες που προσφέρει η μουσειακή εκπαίδευση, απελευθερωμένη από τη διδακτική διαδικασία του σχολικού χώρου, στην εξοικείωση με τα ορατά μνημεία του παρελθόντος και στην ολιστική κατάκτηση της γνώσης της τοπικής ιστορίας. Καταδεικνύονται επίσης η δυναμική του τοπικού πολιτισμού και η συμβολή της μουσειακής εκπαίδευσης στην καλλιέργεια πολιτισμικής συνείδησης και στην οικονομική και την κοινωνική αναβάθμιση του τόπου. Αναδεικνύονται επίσης οι αδυναμίες της διαχείρισης της πολιτισμικής κληρονομιάς από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως προκύπτει από την έως τώρα εμπειρία της γράφουσας.
Τα συμπεράσματα αποδεικνύουν τη δυνατότητα της μουσειακής εκπαίδευσης να συμβάλει στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας Οι προτάσεις εισηγούνται την ανάδειξη, προστασία και αξιοποίηση του τοπικού πολιτισμού, η γνώση του οποίου μπορεί να οδηγήσει στη διαπίστωση των σύγχρονων προβλημάτων της περιοχής και στην συνειδητοποίηση της ατομικής και συλλογικής ευθύνης για το παρόν και το μέλλον του τόπου μέσα από την προώθηση της πολιτισμικής αγωγής.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2011-03-18
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Πολιτισμός και πολιτισμικές διαδικασίες (κοινωνική αλλαγή, δομισμός, διάχυση)
Λοιπά Θέματα:
Αχαρνές (Αττική) - Ιστορία
Πολιτιστική κληρονομιά - Ελλάδα - Αττική (Νομός) - Αχαρνές
Τοπικη ιστορία - Μελέτη και διδασκαλία - Προγράμματα δραστηριοτήτων - Ελλάδα - Αττική (Νομός) - Αχαρνές
Πολιτιστική κληρονομιά - Ελλάδα - Αττική (Νομός) - Αχαρνές
Τοπικη ιστορία - Μελέτη και διδασκαλία - Προγράμματα δραστηριοτήτων - Ελλάδα - Αττική (Νομός) - Αχαρνές
Λέξεις-κλειδιά:
Τοπικός πολίτισμός, μουσειακή εκπαίδευση, Αχαρναί
Περιγραφή:
181 σ., εικ., διαγρ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
