Πρωτότυπος Τίτλος:
Η παραδοσιακή οικογένεια και η παραδοσιακή οικιακή οικονομία στο Νομό της Καστοριάς: περίπτωση μελέτης: το Μαυροχώρι
Συγγραφέας:
Σπυροπούλου, Σοφία
Περίληψη:
Η εργασία αυτή εκπονήθηκε στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης του προπτυχιακού κύκλου σπουδών μου στο Τμήμα Οικιακής Οικονομίας και Οικολογίας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και έχει ως θέμα της την παραδοσιακή οικογένεια και την παραδοσιακή οικιακή οικονομία στο νομό Καστοριάς και ειδικότερα στο Μαυροχώρι.
Έτσι, σκέφτηκα να καταγράψω, οτιδήποτε θα γκρεμιζόταν και οτιδήποτε θα γκρεμίζεται από τον παραδοσιακό τρόπο ζωής, λόγω της ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης. Γι’ αυτό, η αγάπη και ο θαυμασμός μου για τον τόπο καταγωγής μου, τα ερεθίσματα από τα πολιτισμικά μαθήματα, που παρακολούθησα κατά τη διάρκεια των σπουδών μου, καθώς και το γεγονός ότι δεν έχει εκπονηθεί ανάλογη έρευνα, μέχρι στιγμής, γι’ αυτό το θέμα στην περιοχή αυτή, με οδήγησαν στην επιλογή του θέματος αυτού για την εκπόνηση της πτυχιακής μου μελέτης.
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η έρευνα, συλλογή και καταγραφή των στοιχείων εκείνων που συνδέονται με την παραδοσιακή οικογένεια, την οικοτεχνία και τα οικοβιώματα των κατοίκων στο Μαυροχώρι Καστοριάς. Πέρα όμως από αυτό, μπροστά στον κίνδυνο αλλοίωσης του παραδοσιακού τρόπου ζωής ευελπιστώ η εργασία αυτή να αποτελέσει εναρκτήριο έναυσμα, ώστε να εκπονηθούν αντίστοιχες έρευνες για τον παραδοσιακό πολιτισμό στην υπό μελέτη περιοχή, διότι μέχρι στιγμής δεν έχει εκδηλωθεί το ανάλογο ενδιαφέρον. Επίσης, ωφέλιμο θα ήταν η εργασία αυτή να δώσει το ερέθισμα και σε άλλα άτομα που κατάγονται από άλλες περιοχές να ασχοληθούν με το θέμα αυτό, αλλά και γενικότερα με τον τοπικό παραδοσιακό πολιτισμό της ιδιαίτερης πατρίδας τους. Άλλωστε, οι παραδόσεις είναι αυτές που ξεχωρίζουν τον ένα τόπο από τον άλλο. Καθήκον μας είναι να προσπαθούμε να τις διατηρούμε και να τις καταγράφουμε, ώστε να τις γνωρίσουν και οι επόμενες γενιές.
Η παρούσα έρευνα βασίστηκε σε στοιχεία που προήλθαν από προφορικές μαρτυρίες κατοίκων της περιοχής, από διάφορους τοπικούς φορείς (Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς, Δημοτική Βιβλιοθήκη Καστοριάς, Ενδυματολογικό Μουσείο Καστοριάς, Οικομουσείο Δισπηλιού), επιτόπια έρευνα, λήψη πρωτότυπου φωτογραφικού υλικού, και ταυτόχρονα μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας.
Όσον αφορά τη δομή της έρευνας, η εισαγωγή περιλαμβάνει τη συνοπτική ιστορία του τόπου. Το κύριο μέρος διακρίνεται σε επιμέρους κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο αφορά τα οικοβιώματα, δηλαδή το ρόλο και τις καθημερινές ασχολίες των μελών της οικογένειας. Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται λόγος για την κατοικία, τα γενικά χαρακτηριστικά των σπιτιών, την αρχιτεκτονική και την διαρρύθμιση των εσωτερικών χώρων τους. Ακολουθεί το τρίτο κεφάλαιο που αναφέρεται στην ενδυμασία και το τέταρτο που εξετάζει τα θέματα της διατροφής. Στο πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι οικιακές τέχνες, η υφαντική, η κεντητική και η πλεκτική. Στο έκτο κεφάλαιο παρατίθεται η λαϊκή ιατρική, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζαν οι κάτοικοι του χωριού τις διάφορες ασθένειες. Ακολουθεί το έβδομο κεφάλαιο που περιλαμβάνει καταγραφή των ηθών και των εθίμων της υπό μελέτη περιοχής και στη συνέχεια το όγδοο κεφάλαιο με τα παιδικά παραδοσιακά παιχνίδια. Ακολουθούν τα συμπεράσματα – προτάσεις, το καστοριανό γλωσσάρι και η αναφορά της σχετικής βιβλιογραφίας. Στο τέλος παρατίθεται το παράρτημα, στο οποίο έχουν καταγραφεί οι συνεντεύξεις, που λήφθηκαν από τους κατοίκους του Μαυροχωρίου. Η εργασία πλαισιώνεται, επίσης με φωτογραφικό υλικό.
Έτσι, σκέφτηκα να καταγράψω, οτιδήποτε θα γκρεμιζόταν και οτιδήποτε θα γκρεμίζεται από τον παραδοσιακό τρόπο ζωής, λόγω της ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης. Γι’ αυτό, η αγάπη και ο θαυμασμός μου για τον τόπο καταγωγής μου, τα ερεθίσματα από τα πολιτισμικά μαθήματα, που παρακολούθησα κατά τη διάρκεια των σπουδών μου, καθώς και το γεγονός ότι δεν έχει εκπονηθεί ανάλογη έρευνα, μέχρι στιγμής, γι’ αυτό το θέμα στην περιοχή αυτή, με οδήγησαν στην επιλογή του θέματος αυτού για την εκπόνηση της πτυχιακής μου μελέτης.
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η έρευνα, συλλογή και καταγραφή των στοιχείων εκείνων που συνδέονται με την παραδοσιακή οικογένεια, την οικοτεχνία και τα οικοβιώματα των κατοίκων στο Μαυροχώρι Καστοριάς. Πέρα όμως από αυτό, μπροστά στον κίνδυνο αλλοίωσης του παραδοσιακού τρόπου ζωής ευελπιστώ η εργασία αυτή να αποτελέσει εναρκτήριο έναυσμα, ώστε να εκπονηθούν αντίστοιχες έρευνες για τον παραδοσιακό πολιτισμό στην υπό μελέτη περιοχή, διότι μέχρι στιγμής δεν έχει εκδηλωθεί το ανάλογο ενδιαφέρον. Επίσης, ωφέλιμο θα ήταν η εργασία αυτή να δώσει το ερέθισμα και σε άλλα άτομα που κατάγονται από άλλες περιοχές να ασχοληθούν με το θέμα αυτό, αλλά και γενικότερα με τον τοπικό παραδοσιακό πολιτισμό της ιδιαίτερης πατρίδας τους. Άλλωστε, οι παραδόσεις είναι αυτές που ξεχωρίζουν τον ένα τόπο από τον άλλο. Καθήκον μας είναι να προσπαθούμε να τις διατηρούμε και να τις καταγράφουμε, ώστε να τις γνωρίσουν και οι επόμενες γενιές.
Η παρούσα έρευνα βασίστηκε σε στοιχεία που προήλθαν από προφορικές μαρτυρίες κατοίκων της περιοχής, από διάφορους τοπικούς φορείς (Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς, Δημοτική Βιβλιοθήκη Καστοριάς, Ενδυματολογικό Μουσείο Καστοριάς, Οικομουσείο Δισπηλιού), επιτόπια έρευνα, λήψη πρωτότυπου φωτογραφικού υλικού, και ταυτόχρονα μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας.
Όσον αφορά τη δομή της έρευνας, η εισαγωγή περιλαμβάνει τη συνοπτική ιστορία του τόπου. Το κύριο μέρος διακρίνεται σε επιμέρους κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο αφορά τα οικοβιώματα, δηλαδή το ρόλο και τις καθημερινές ασχολίες των μελών της οικογένειας. Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται λόγος για την κατοικία, τα γενικά χαρακτηριστικά των σπιτιών, την αρχιτεκτονική και την διαρρύθμιση των εσωτερικών χώρων τους. Ακολουθεί το τρίτο κεφάλαιο που αναφέρεται στην ενδυμασία και το τέταρτο που εξετάζει τα θέματα της διατροφής. Στο πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι οικιακές τέχνες, η υφαντική, η κεντητική και η πλεκτική. Στο έκτο κεφάλαιο παρατίθεται η λαϊκή ιατρική, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζαν οι κάτοικοι του χωριού τις διάφορες ασθένειες. Ακολουθεί το έβδομο κεφάλαιο που περιλαμβάνει καταγραφή των ηθών και των εθίμων της υπό μελέτη περιοχής και στη συνέχεια το όγδοο κεφάλαιο με τα παιδικά παραδοσιακά παιχνίδια. Ακολουθούν τα συμπεράσματα – προτάσεις, το καστοριανό γλωσσάρι και η αναφορά της σχετικής βιβλιογραφίας. Στο τέλος παρατίθεται το παράρτημα, στο οποίο έχουν καταγραφεί οι συνεντεύξεις, που λήφθηκαν από τους κατοίκους του Μαυροχωρίου. Η εργασία πλαισιώνεται, επίσης με φωτογραφικό υλικό.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2005
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Λοιπά Θέματα:
Οικιακή οικονομία - Ελλάδα - Καστοριά (Νομός) - Μαυροχώρι
Home economics - Greece - Kastoria (Nome) - Mavrohori
Οικογένεια - Ελλάδα - Καστοριά (Νομός) - Μαυροχώρι
Family - Greece - Kastoria (Nome) - Mavrohori
Λαογραφία - Ελλάδα - Καστοριά (Νομός) - Μαυροχώρι
Folklore - Greece - Kastoria (Nome) - Mavrohori
Home economics - Greece - Kastoria (Nome) - Mavrohori
Οικογένεια - Ελλάδα - Καστοριά (Νομός) - Μαυροχώρι
Family - Greece - Kastoria (Nome) - Mavrohori
Λαογραφία - Ελλάδα - Καστοριά (Νομός) - Μαυροχώρι
Folklore - Greece - Kastoria (Nome) - Mavrohori
Περιγραφή:
iv, 337 σ., εικ., χάρτες
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
