Πρωτότυπος Τίτλος:
Συνοπτική και δυναμική ανάλυση περίπτωσης ισχυρής κυκλογένεσης στην ανατολική Μεσόγειο
Συγγραφέας:
Καρέτσου, Ευαγγελία, Νικόλαος
Επιβλέπων καθηγητής:
Κατσαφάδος, Πέτρος
Περίληψη:
Στη συγκεκριμένη εργασία παρουσιάζεται μία εκτενής ανάλυση μιας χαρακτηριστικής συνοπτικής κατάστασης που επηρέασε με ισχυρά καιρικά φαινόμενα τον ελληνικό χώρο προς το τέλος του Φεβρουαρίου του 2019. Η συνοπτική αυτή κατάσταση χαρακτηρίστηκε από την ύπαρξη μορφής εμποδισμού στα μέσα και ανώτερα στρώματα στην περιοχή του Ατλαντικού και της δυτικής Ευρώπης, η οποία κατά τη διάρκεια του επεισοδίου επεκτάθηκε έως και την περιοχή της Σκανδιναβίας. Η ίδια, μάλιστα, στρέφοντας τον δείκτη κυκλοφορίας της ατμόσφαιρας από ζωνικό σε μεσημβρινό και λειτουργώντας ως μια δυναμική ασταθής έξαρση, ευνόησε την κάθοδο ισχυρής κυκλωνικής κυκλοφορίας στα ανώτερα στρώματα προς την ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, συνοδευόμενης από επιφανειακή μετωπική δραστηριότητα στην περιοχή των Βαλκανίων. Τα κύρια χαρακτηριστικά του παραπάνω ιδιαίτερου συνοπτικού τύπου για τον ελληνικό χώρο ήταν:
α) η επέκταση ισχυρού επιφανειακού ψυχρού αντικυκλώνα ως αποτέλεσμα αφενός μεν της καθόδου προς τον ελληνικό χώρο της ισχυρής κυκλωνικής κυκλοφορίας στα ανώτερα στρώματα και αφετέρου της διέλευσης του επιφανειακού ψυχρού μετώπου από την περιοχή των ανατολικών Βαλκανίων προς τα βορειοανατολικά τμήματα της Ελλάδας και την περιοχή της Μαύρης θάλασσας. Μάλιστα, ήταν τόσο ισχυρή η ψυχρή εισβολή στα κατώτερα στρώματα ώστε το κέντρο του επιφανειακού ψυχρού αντικυκλώνα, ο οποίος επεκτάθηκε προς τον ελληνικό χώρο, εμφάνισε πιέσεις στο κέντρο του, της τάξης των 1046hPa στην περιοχή της κεντρικής Ευρώπης, πιέσεις οι οποίες δεν απαντώνται συχνά σε επεκτάσεις του ευρωπαϊκού αντικυκλώνα προς την περιοχή των Βαλκανίων και του ελληνικού χώρου. Μάλιστα, οι θερμοκρασίες στα 850hPa πάνω από τον ελληνικό χώρο κατά τη διάρκεια του επεισοδίου ήταν της τάξης -10 με -12 ο C στα κεντρικά και βόρεια τμήματα της χώρας.
β) ωστόσο, όλα τα παραπάνω αποτελούν την πρώτη φάση του επεισοδίου, αφού κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης η κάθοδος της οργανωμένης ισχυρής κυκλωνικής κυκλοφορίας στα ανώτερα στρώματα προς την περιοχή των νοτίων τμημάτων της Μεσογείου και συγκεκριμένα του Κόλπου της Σύρτης, οργάνωσε ισχυρή επιφανειακή ύφεση στην εν λόγω περιοχή, η οποία παρουσίασε κίνηση Α-ΒΑ και συνδυάστηκε με τον προϋπάρχοντα ισχυρό ψυχρό επιφανειακό αντικυκλώνα πάνω από τη χώρα, με αποτέλεσμα την περαιτέρω ενίσχυση των φαινομένων πάνω από τον ελληνικό χώρο.
Η ανάλυση χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα:
α) το πρώτο τμήμα περιέχει το κομμάτι της συνοπτικής εξέτασης του συγκεκριμένου συνοπτικού τύπου μέσα από χάρτες ανώτερης τροπόσφαιρας (γεωδυναμικά ύψη και θερμοκρασίες στα 500hPa, ανέμους στα 300hPa, σχετικός γεωστροφικός στροβιλισμός στα 300hPa) και εξέταση των αντίστοιχων συνοπτικών διεργασιών στην επιφάνεια και τα κατώτερα στρώματα μέσα από την εξέταση των παραμέτρων MSLP, ανέμους και θερμοκρασίες στα 850hPa και ανέμους αντίστοιχα στα 1000hPa.
β) το δεύτερο τμήμα περιλαμβάνει την εξέταση δυναμικών και θερμοδυναμικών παραμέτρων στην ανώτερη και κατώτερη τροπόσφαιρα αντίστοιχα, όπως μεταφορές του απόλυτου στροβιλισμού στα 500hPa, θερμικές μεταφορές στην ανώτερη και κατώτερη τροπόσφαιρα, σύγκλιση – απόκλιση σε συγκεκριμένες ισοβαρικές επιφάνειες καθ’ ύψος στην τροπόσφαιρα, δυναμικό στροβιλισμό στην ισεντροπική επιφάνεια των 320Κ, ισοδύναμη δυναμική θερμοκρασία στα 850hPa.
γ) στο τρίτο κομμάτι της εργασίας παρουσιάζονται δεδομένα από την εξέλιξη της πραγματικής κατάστασης όπως αυτή αποτυπώθηκε στις φωτογραφίες του δορυφόρου, στις παρατηρήσεις των σταθμών του δικτύου της ΕΜΥ και από το δίκτυο εντοπισμού των ηλεκτρικών εκκενώσεων καθώς και το πώς παρουσιάστηκε το φαινόμενο των ημερών από τον ηλεκτρονικό τύπο.
Θεωρώντας ως δεδομένο ότι η κατηγορία των συνοπτικών καταστάσεων που επηρεάζουν τον ελληνικό χώρο και οι οποίες χαρακτηρίζονται από τον συνδυασμό ενός ισχυρού ψυχρού αντικυκλώνα πάνω από τον ελληνικό χώρο με αντίστοιχη ισχυρή κυκλογένεση και μετωπογένεση νότια αυτού, προκαλούν στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων ισχυρά φαινόμενα πάνω από την Ελλάδα, στόχος της συγκεκριμένης εργασίας είναι η ανάλυση της συγκεκριμένης συνοπτικής κατάστασης και ο εντοπισμός της συνέργειας των δυναμικών και θερμοδυναμικών διεργασιών στην ανώτερη και την κατώτερη τροπόσφαιρα. Αυτές, θα καταδείξουν τις ιδιαιτερότητες της ομάδας αυτής των συνοπτικών καταστάσεων, η οποία κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου εμφανίζεται με αυξημένη συχνότητα πάνω από τον ελληνικό χώρο, στοιχείο το οποίο κατέδειξε και η ψυχρή περίοδος από τον Οκτώβριο του 2018 έως και τον Μάρτιο του 2019 στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
α) η επέκταση ισχυρού επιφανειακού ψυχρού αντικυκλώνα ως αποτέλεσμα αφενός μεν της καθόδου προς τον ελληνικό χώρο της ισχυρής κυκλωνικής κυκλοφορίας στα ανώτερα στρώματα και αφετέρου της διέλευσης του επιφανειακού ψυχρού μετώπου από την περιοχή των ανατολικών Βαλκανίων προς τα βορειοανατολικά τμήματα της Ελλάδας και την περιοχή της Μαύρης θάλασσας. Μάλιστα, ήταν τόσο ισχυρή η ψυχρή εισβολή στα κατώτερα στρώματα ώστε το κέντρο του επιφανειακού ψυχρού αντικυκλώνα, ο οποίος επεκτάθηκε προς τον ελληνικό χώρο, εμφάνισε πιέσεις στο κέντρο του, της τάξης των 1046hPa στην περιοχή της κεντρικής Ευρώπης, πιέσεις οι οποίες δεν απαντώνται συχνά σε επεκτάσεις του ευρωπαϊκού αντικυκλώνα προς την περιοχή των Βαλκανίων και του ελληνικού χώρου. Μάλιστα, οι θερμοκρασίες στα 850hPa πάνω από τον ελληνικό χώρο κατά τη διάρκεια του επεισοδίου ήταν της τάξης -10 με -12 ο C στα κεντρικά και βόρεια τμήματα της χώρας.
β) ωστόσο, όλα τα παραπάνω αποτελούν την πρώτη φάση του επεισοδίου, αφού κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης η κάθοδος της οργανωμένης ισχυρής κυκλωνικής κυκλοφορίας στα ανώτερα στρώματα προς την περιοχή των νοτίων τμημάτων της Μεσογείου και συγκεκριμένα του Κόλπου της Σύρτης, οργάνωσε ισχυρή επιφανειακή ύφεση στην εν λόγω περιοχή, η οποία παρουσίασε κίνηση Α-ΒΑ και συνδυάστηκε με τον προϋπάρχοντα ισχυρό ψυχρό επιφανειακό αντικυκλώνα πάνω από τη χώρα, με αποτέλεσμα την περαιτέρω ενίσχυση των φαινομένων πάνω από τον ελληνικό χώρο.
Η ανάλυση χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα:
α) το πρώτο τμήμα περιέχει το κομμάτι της συνοπτικής εξέτασης του συγκεκριμένου συνοπτικού τύπου μέσα από χάρτες ανώτερης τροπόσφαιρας (γεωδυναμικά ύψη και θερμοκρασίες στα 500hPa, ανέμους στα 300hPa, σχετικός γεωστροφικός στροβιλισμός στα 300hPa) και εξέταση των αντίστοιχων συνοπτικών διεργασιών στην επιφάνεια και τα κατώτερα στρώματα μέσα από την εξέταση των παραμέτρων MSLP, ανέμους και θερμοκρασίες στα 850hPa και ανέμους αντίστοιχα στα 1000hPa.
β) το δεύτερο τμήμα περιλαμβάνει την εξέταση δυναμικών και θερμοδυναμικών παραμέτρων στην ανώτερη και κατώτερη τροπόσφαιρα αντίστοιχα, όπως μεταφορές του απόλυτου στροβιλισμού στα 500hPa, θερμικές μεταφορές στην ανώτερη και κατώτερη τροπόσφαιρα, σύγκλιση – απόκλιση σε συγκεκριμένες ισοβαρικές επιφάνειες καθ’ ύψος στην τροπόσφαιρα, δυναμικό στροβιλισμό στην ισεντροπική επιφάνεια των 320Κ, ισοδύναμη δυναμική θερμοκρασία στα 850hPa.
γ) στο τρίτο κομμάτι της εργασίας παρουσιάζονται δεδομένα από την εξέλιξη της πραγματικής κατάστασης όπως αυτή αποτυπώθηκε στις φωτογραφίες του δορυφόρου, στις παρατηρήσεις των σταθμών του δικτύου της ΕΜΥ και από το δίκτυο εντοπισμού των ηλεκτρικών εκκενώσεων καθώς και το πώς παρουσιάστηκε το φαινόμενο των ημερών από τον ηλεκτρονικό τύπο.
Θεωρώντας ως δεδομένο ότι η κατηγορία των συνοπτικών καταστάσεων που επηρεάζουν τον ελληνικό χώρο και οι οποίες χαρακτηρίζονται από τον συνδυασμό ενός ισχυρού ψυχρού αντικυκλώνα πάνω από τον ελληνικό χώρο με αντίστοιχη ισχυρή κυκλογένεση και μετωπογένεση νότια αυτού, προκαλούν στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων ισχυρά φαινόμενα πάνω από την Ελλάδα, στόχος της συγκεκριμένης εργασίας είναι η ανάλυση της συγκεκριμένης συνοπτικής κατάστασης και ο εντοπισμός της συνέργειας των δυναμικών και θερμοδυναμικών διεργασιών στην ανώτερη και την κατώτερη τροπόσφαιρα. Αυτές, θα καταδείξουν τις ιδιαιτερότητες της ομάδας αυτής των συνοπτικών καταστάσεων, η οποία κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου εμφανίζεται με αυξημένη συχνότητα πάνω από τον ελληνικό χώρο, στοιχείο το οποίο κατέδειξε και η ψυχρή περίοδος από τον Οκτώβριο του 2018 έως και τον Μάρτιο του 2019 στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2019-10-31
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Γεωγραφία (Γενικά)
Λοιπά Θέματα:
Κλιματικές μεταβολές - Μεσόγειος, Περιοχή της
Μετεωρολογία - Επεξεργασία δεδομένων
Μετεωρολογία - Επεξεργασία δεδομένων
Λέξεις-κλειδιά:
στροβιλισμός, μετεωρολογία, δυναμική ανάλυση, συνοπτική ανάλυση, κυκλογένεση
Περιγραφή:
61 σ.:εικ.,πίν.,χάρτες,σχ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
