Πρωτότυπος Τίτλος:
Γεωμορφολογική και παλαιογεωγραφική εξέλιξη της νήσου Λήμνου (ΒΑ Αιγαίο) τα τελευταία 6000 έτη
Συγγραφέας:
Σιδηροπούλου, Μιμόζα Μ.
Επιβλέπων καθηγητής:
Παυλόπουλος, Κοσμάς
Περίληψη:
Η περιοχή μελέτης περιλαμβάνει τη βορειοανατολική Λήμνο με τον αρχαιολογικό χώρο της Ηφαιστίας, ο οποίος βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του κόλπου Πουρνιά και την παράκτια περιοχή της λιμνοθάλασσας Αλυκής.
Η αρχαιολογική σπουδαιότητα της περιοχής δεν προκύπτει μόνο από τα αρχαιολογικά ευρήματά της αλλά και από τη γεωγραφική της θέση, διότι η Λήμνος είναι το πολιτιστικό σταυροδρόμι μεταξύ του Βορείου Αιγαίου και της Μαύρης Θάλασσας αλλά και της ελληνικής ενδοχώρας και της Μικράς Ασίας.
Σκοπό της μελέτης αποτελεί η δημιουργία του γεωμορφολογικού χάρτη της Λήμνου και η παλαιογεωγραφική αναπαράσταση του ΒΑ τμήματος του νησιού.
Για την αναπαράσταση της παλαιογεωγραφικής εξέλιξης στην περιοχή μελέτης πραγματοποιήθηκε γεωμορφολογική χαρτογράφηση, μικροπαλαιοντολογική ανάλυση, ιζηματολογική μελέτη και γεωχρονολογήσεις Ολοκαινικών λιμνοθαλάσσιων ιζημάτων. Η γεωμορφολογική χαρτογράφηση έγινε με τη χρήση τοπογραφικών χαρτών, γεωλογικών χαρτών και παρατηρήσεις πεδίου. Οι γεωμορφές της παράκτιας περιοχής και της ενδοχώρας μετά από την επιτόπια έρευνα αποτυπώθηκαν σε κλίμακα 1:50.000. Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν, αξιολογήθηκαν, συσχετίστηκαν μεταξύ τους και εισήχθησαν σε Γεωγραφικό Πληροφοριακό Σύστημα με αποτέλεσμα τη δημιουργία του γεωμορφολογικού χάρτη της Λήμνου σε κλίμακα 1:50.000. Έγινε δειγματοληψία πυρήνων από οκτώ ερευνητικές γεωτρήσεις, δύο κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της Ηφαιστίας και έξι στη λιμνοθάλασσα Αλυκή, με τη βαθύτερη γεώτρηση (HAL4) να φτάνει τα 11m. Μελετήθηκε μακροσκοπικά η ιζηματολογική σύσταση των πυρήνων, έγινε η ταξινόμησή τους και σχεδιάστηκε η στρωματογραφία τους. Στη συνέχεια λήφθηκαν 217 δείγματα για τη μικροπαλαιοντολογική ανάλυση. Για τη γεωχρονολόγηση λήφθηκαν 27 δείγματα από όστρακα και οργανικό υλικό, τα οποία εξετάστηκαν με τη μέθοδο ραδιοάνθρακα AMS στο εργαστήριο της Λυών, στη Γαλλία. Οι ηλικίες που προέκυψαν βάση της γεωχρονολόγησης των δειγμάτων, κυμαίνονται από 7050 BP μέχρι 990 Β.Ρ. Τα αποτελέσματα από τη μικροπαλαιοντολογική μελέτη έδειξαν σταδιακή μεταβολή από αβαθή θαλάσσιο περιβάλλον σε λιμνοθαλάσσιο περιβάλλον.
Τα αποτελέσματα της γεωχρονολόγησης χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία τοπικής καμπύλης σχετικών μεταβολών της θαλάσσιας στάθμης για τα τελευταία 7000 χρόνια, μετά από τη συσχέτισή τους με τη καμπύλη του παγετώδους-υδρο-ισοστατικού μοντέλου των Lambeck and Purcell (2005) για το Αιγαίο.
Η αρχαιολογική σπουδαιότητα της περιοχής δεν προκύπτει μόνο από τα αρχαιολογικά ευρήματά της αλλά και από τη γεωγραφική της θέση, διότι η Λήμνος είναι το πολιτιστικό σταυροδρόμι μεταξύ του Βορείου Αιγαίου και της Μαύρης Θάλασσας αλλά και της ελληνικής ενδοχώρας και της Μικράς Ασίας.
Σκοπό της μελέτης αποτελεί η δημιουργία του γεωμορφολογικού χάρτη της Λήμνου και η παλαιογεωγραφική αναπαράσταση του ΒΑ τμήματος του νησιού.
Για την αναπαράσταση της παλαιογεωγραφικής εξέλιξης στην περιοχή μελέτης πραγματοποιήθηκε γεωμορφολογική χαρτογράφηση, μικροπαλαιοντολογική ανάλυση, ιζηματολογική μελέτη και γεωχρονολογήσεις Ολοκαινικών λιμνοθαλάσσιων ιζημάτων. Η γεωμορφολογική χαρτογράφηση έγινε με τη χρήση τοπογραφικών χαρτών, γεωλογικών χαρτών και παρατηρήσεις πεδίου. Οι γεωμορφές της παράκτιας περιοχής και της ενδοχώρας μετά από την επιτόπια έρευνα αποτυπώθηκαν σε κλίμακα 1:50.000. Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν, αξιολογήθηκαν, συσχετίστηκαν μεταξύ τους και εισήχθησαν σε Γεωγραφικό Πληροφοριακό Σύστημα με αποτέλεσμα τη δημιουργία του γεωμορφολογικού χάρτη της Λήμνου σε κλίμακα 1:50.000. Έγινε δειγματοληψία πυρήνων από οκτώ ερευνητικές γεωτρήσεις, δύο κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της Ηφαιστίας και έξι στη λιμνοθάλασσα Αλυκή, με τη βαθύτερη γεώτρηση (HAL4) να φτάνει τα 11m. Μελετήθηκε μακροσκοπικά η ιζηματολογική σύσταση των πυρήνων, έγινε η ταξινόμησή τους και σχεδιάστηκε η στρωματογραφία τους. Στη συνέχεια λήφθηκαν 217 δείγματα για τη μικροπαλαιοντολογική ανάλυση. Για τη γεωχρονολόγηση λήφθηκαν 27 δείγματα από όστρακα και οργανικό υλικό, τα οποία εξετάστηκαν με τη μέθοδο ραδιοάνθρακα AMS στο εργαστήριο της Λυών, στη Γαλλία. Οι ηλικίες που προέκυψαν βάση της γεωχρονολόγησης των δειγμάτων, κυμαίνονται από 7050 BP μέχρι 990 Β.Ρ. Τα αποτελέσματα από τη μικροπαλαιοντολογική μελέτη έδειξαν σταδιακή μεταβολή από αβαθή θαλάσσιο περιβάλλον σε λιμνοθαλάσσιο περιβάλλον.
Τα αποτελέσματα της γεωχρονολόγησης χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία τοπικής καμπύλης σχετικών μεταβολών της θαλάσσιας στάθμης για τα τελευταία 7000 χρόνια, μετά από τη συσχέτισή τους με τη καμπύλη του παγετώδους-υδρο-ισοστατικού μοντέλου των Lambeck and Purcell (2005) για το Αιγαίο.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2016-12-22
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Γεωλογία
Λοιπά Θέματα:
Παλαιογεωγραφία
Λέξεις-κλειδιά:
παλαιογεωγραφία, τρηματοφόρα, Ολόκαινο, μεταβολές θαλάσσιας στάθμης, Λήμνος
Περιγραφή:
154 σ.: εικ., πίν.,
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
